Arhiv tekstova
Mogućnosti održanja multikulturalnosti
Časopis »Habitus« publikuje Centar za Multikulturalnost, nevladina udruga iz Novog Sada. Habitus se bavi različitim oblicima multikulturalnosti kao i drugim temama od interesa za teoriju i društvene znanosti. U tom kontekstu posebnu pažnju posvećuje regionalnom povezivanju znanstvenika praktične i teorijske orijentacije iz oblasti multikulturalnosti.
Posljednje izdanje »Habitusa« za 2003.-2004. u uvodnom dijelu publicira tri teksta – Vil Kimlika i Kit Benting pišu o multikulturnim politikama i državi blagostanja, slijedi tekst Bernharda Valdenfelsa »Nacionalizam kao surogat«, dok posljednji tekst »Poredak i strah« predstavlja pokušaj jednog netradicionalnog i nekonvencionalnog čitanja F. Neumanna od strane autora teksta Milana Podunavca.
IDENTITET SREDNJE EUROPE: Dio časopisa naslovljen kao »Promišljanje multikulturalnosti« donosi tekst Siniše Nikolina na engleskom jeziku »The Rise of Nationalism in Serbia of the 1980s: ‘The Revenge of the Repressed?’«, zatim tri zanimljiva teksta o promatranju identiteta Srednje Europe – Vladimir Gvozden daje prilog čitanju i pisanju ovakvog identiteta kroz djelo Danila Kiša (ponajviše tumačenjem romana »Peščanik«), tekst Adrijane Babeci naslovljen »Srednja Evropa i krhki identiteti« te »Krvavo poskakivanje za ‘epohalnim promjenama’« Dželala Ibrakovića o problemu promjena koje se dešavaju izvan centralno balkanskih krajeva (posebice BiH), a gdje su posljedice tih »epohalnih« promjena najveće u smislu ljudskih žrtava i materijalnih razaranja. Posljednji tekst u ovom dijelu je rad urednika časopisa Alpara Lošonca »Naznaka o recepciji višekulturalnosti u Srbiji«, recepciji promatranoj kroz proces interferencije vremenske sukcesije milet-sistema Otomanskog carstva, imperijalne tolerancije Habsburgovaca, bliske prošlosti i sadašnjosti od 1989. do 2004. (obrađujući pojam srpskog javnog diskursa »interkulturalizam« kao »protupojma« u odnosu na višekulturalnost), i budućnosti.
»Politička reprezentacija manjina« je dio koji sadrži dva rada na ovu temu. Slaven Bačić pruža »Osvrt na probleme i perspektive političke reprezentacije manjina u Srbiji«, posebice Hrvata, kroz sustav Zakona o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina (u četiri točke: uporaba jezika i pisma, obrazovanje, informiranje i kultura) i Pravilnika o načinu rada skupština elektora za izbor vijeća nacionalnih manjina, te koncepcijsku adekvatnost i kvalitetu provedbe istih u postmiloševićevskoj Srbiji. Temu »Zastupljenost etničkih manjina u predstavničkim telima« obrađuje Dušan Pavlović razmatrajući izborne zakone i postavljene cenzuse u okviru njih, osvrćući se na isti zakon u zemljama našeg regijona, dok na kraju sagledava principe tretiranja etničkih manjina glede ovog zakona u SiCG kao uslova za njeno pridruživanje Europskoj Uniji.
RECEPCIJA I POLOŽAJ MANJINA: Dio časopisa koji publicira istraživanja, prikazuje rad Pavela Domonjija »Položaj ‘malih’ manjina u Vojvodini«, u kome autor polazeći od demografskih i teritorijalnih pokazatelja u poredbi popisa stanovništva iz 1991. i 2002., promatra položaj i kolektivna prava Nijemaca, Aškalija, Ukrajinaca, Makedonaca, Čeha i Židova.
Istraživanje Tomislava Žigmanova »Recepcija hrvatske manjine u Vojvodini u svjetlu ustavno pravnog okvira u izvješćima o položaju, ostvarivanju i kršenju ljudskih i manjinskih prava vladinih i nevladinih organizacija u Srbiji i Crnoj Gori« sumarno registrira i analitički elaborira omjer i način obradbe Hrvata u Vojvodini, sačinjavajući bibliografiju i sažet opis sadržaja ovakvih javno objavljenih publikacija svih relevantnijih vladinih i organizacija nevladinog sektora.
Posljednju cjelinu »Habitusa« čine prikazi knjiga – »Multikulturalizam i ‘Politika priznanja’« Charlesa Taylora, čiji je prikaz priredio Vladimir Gvozden, zatim »Multikulturalizam – Ispitivanje politike priznanja« koju prikazuje Milorad Đerić, Dejan Đerić donosi prikaz političkih eseja Jurgena Habermasa »Postnacionalna konstelacija«, dok tekst Zorana Stevanovića »Ispitivanja drugosti« prikazuje knjigu »Ja i drugi« autorice Zagorke Golubović.
D. B. P.
